Ιδιαίτερα ανησυχητικές είναι οι διαπιστώσεις της 6ης Έκθεσης για την Ποιότητα του Αέρα Παγκοσμίως (World Air Quality Report), αφού πάνω από το 90% των περιοχών που μετρήθηκαν ξεπερνά τα όρια του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
Η έκθεση περιέλαβε στοιχεία από 30.000 σταθμούς παρακολούθησης της ποιότητας του αέρα σε 7.812 σημεία σε 134 χώρες για το 2023. Τα βασικά συμπεράσματα είναι τα εξής:
Μόλις 7 χώρες συμμορφώνονται με τις οδηγίες του WHO ως προς τα αιωρούμενα σωματίδια (PM2.5) που καθορίζουν έναν ετήσιο μέσο όρο κάτω από τα 5 mg/m3: Αυστραλία, Γρανάδα, Εσθονία, Ισλανδία, Μαυρίκιος, Νέα Ζηλανδία και Φινλανδία.
Οι 5 πιο μολυσμένες χώρες του κόσμου είναι: Μπαγκλαντές (79.9 µg/m3), Πακιστάν (73.7 µg/m3), Ινδία (54.4 µg/m3), Τατζικιστάν (49.0 µg/m3) και Μπουρκίνα Φάσο (46.6 µg/m3).
Συνολικά, 124 χώρες και περιοχές, δηλαδή το 92,5% των μετρήσεων, υπερβαίνουν το όριο του WHO.
Οι 10 πιο μολυσμένες πόλεις του κόσμου βρίσκονται στην Κεντρική και Νότια Ασία, από τις οποίες οι 4 είναι στην Ινδία. Η Μπεγκουσαράι της Ινδίας ήταν η πιο επιβαρυμένη αστική περιοχή του κόσμου το 2023.
Όσον αφορά την Ευρώπη, την καλύτερη βαθμολογία απέσπασαν η Φινλανδία, η Εσθονία και η Ισλανδία, με κάτω από 5 PM2.5.
Στη δεύτερη θέση, με έως 10 PM2.5, βρίσκονται οι περισσότερες δυτικοευρωπαϊκές χώρες – Σουηδία, Νορβηγία, Δανία, Λετονία, Βρετανία, Ιρλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Βέλγιο, Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Ισπανία, Πορτογαλία, Ελβετία, Αυστρία και Τσεχία.
Ακολουθούν η Ιταλία, η Βουλγαρία, η Κροατία, η Πολωνία, το Κόσοβο, η Λιθουανία, η Σλοβακία και η Ουγγαρία με έως 15 PM2.5.
Η Ελλάδα βρίσκεται στη προτελευταία κατηγορία χωρών με έως 25 PM2.5, μαζί με την Αλβανία, το Μαυροβούνιο, τη Ρουμανία και τη Σερβία. Στην τελευταία θέση βρίσκονται η Βοσνία Ερζεγοβίνη και η Βόρεια Μακεδονία με έως 35 PM2.5.
Ειδικότερα για την Ελλάδα ο ετήσιος μέσος όρος των τιμών της ποιότητας αέρα που μετρήθηκε το 2023 ήταν: 7,9 PM2.5 στον Άγιο Παύλο Κεντρική Μακεδονία, 10 στον Άγιο Νικόλαο Κρήτης, 11,5 στο Ρίο, 11,6 στη Βουλιαγμένη, 11,7 στις Σάπες της Θράκης, 12,2 στην Άρτα, 12,7 στη Λάρισα, 13,4 στην Πάτρα, 13,9 στη Σητεία, 14,2 στη Γλυφάδα, 14,7 στη Νεάπολη Ηρακλείου Κρήτης, 15,9 στην Πύλη Τρικάλων και στο Κερατσίνι, 16,7 στην Αθήνα, 17,9 στο Αγρίνιο, 18,9 στις Αχαρνές και 19 στην Ξάνθη,
Όσον αφορά τις Ηνωμένες Πολιτείες, από όλες τις πρωτεύουσες των αμερικανικών πολιτειών, την χειρότερη ποιότητα αέρα έχει το Κολόμπους στο Οχάιο, ενώ η πόλη Μπελόιτ του Γουισκόνσιν είναι η πόλη με τη μεγαλύτερη ρύπανση. Στους αντίποδες βρίσκεται το Λας Βέγκας με τον καθαρότερο αέρα.
Για πρώτη φορά στην ιστορία του World Air Quality Report ο Καναδάς ξεπέρασε (αρνητικά) τις ΗΠΑ ως προς την ατμοσφαιρική ρύπανση στη Βόρειο Αμερική.
Οι συντάκτες της έκθεσης παρατηρούν ότι αρκετές χώρες δεν έχουν εγκαταστήσει συστήματα παρακολούθησης της ποιότητας του αέρα, κυρίως στην Αφρική. «Ένα καθαρό, υγιεινό και βιώσιμο περιβάλλον αποτελεί πανανθρώπινο δικαίωμα», λέει στο μήνυμά του ο Φρανκ Χέιμς CEO της IQAir. «Η έλλειψη στοιχείων σε πολλές περιοχές του κόσμου καθυστερεί τη λήψη αποφάσεων και διαιωνίζει τα προβλήματα, ταλαιπωρώντας τον πληθυσμό. Αντίθετα, η συλλογή στοιχείων σώζει ζωές». Επίσης, όπως επισημαίνει ο Έινταν Φάροου της Greenpeace, η συλλογή και αξιολόγηση των στοιχείων συμβάλλει στη μείωση της εξάρτησής μας από τα ορυκτά καύσιμα.
Πηγή: iqair.com